Ευλογιά των πιθήκων: Σε επιφυλακή οι αρχές -Πώς μεταδίδεται, ποια τα συμπτώματα

Ευλογιά των πιθήκων: Σε επιφυλακή οι αρχές -Πώς μεταδίδεται, ποια τα συμπτώματα

Τι πρέπει να προσέχουμε

Σε επιφυλακή βρίσκονται οι υγειονομικές αρχές της χώρας, μετά τα δύο κρούσματα ευλογιάς των πιθήκων.

Οι ειδικοί, ωστόσο, εμφανίζονται καθησυχαστικοί, δίνοντας μικρές έως ελάχιστες πιθανότητες η ευλογιά των πιθήκων να εξελιχθεί σε πανδημία όπως συνέβη με τον κορωνοϊό.

Τι πρέπει να ξέρουμε για την ευλογιά των πιθήκων

Ο ΕΟΔΥ επισημαίνει πως με τα διαθέσιμα επιδημιολογικά δεδομένα ο κίνδυνος για τον γενικό πληθυσμό είναι χαμηλός, καθώς το νόσημα χαρακτηρίζεται από μικρή σχετικά μεταδοτικότητα και η νόσηση είναι συνήθως ήπια και αυτοπεριοριζόμενη. Ωστόσο, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τους τρόπους μετάδοσης και προστασίας.

Οι τρόποι μετάδοσης της ευλογιάς των πιθήκων περιλαμβάνουν: α. Στενή προσωπική επαφή, β. Έκθεση σε βιολογικά υγρά, γ. Επαφή με μολυσμένες επιφάνειες ή αντικείμενα (π.χ. κλινοσκεπάσματα, είδη ρουχισμού/ιματισμού). Η ευλογιά των πιθήκων δεν μεταδίδεται αμιγώς σεξουαλικά, αλλά μπορεί να μεταδοθεί μέσω σεξουαλικής επαφής κατά τη σωματική επαφή.

Τα συμπτώματα της ευλογιάς των πιθήκων

Από τη στιγμή που κάποιος μολυνθεί με τον ιό της ευλογιάς των πιθήκων χρειάζεται να περάσουν 5 έως 21 μέρες για να εμφανιστούν τα πρώτα συμπτώματα (συνήθως 6 με 13 ημέρες). Αυτά μπορεί να είναι:

  • Πυρετός >38οC
  • Κεφαλαλγία
  • Μυαλγίες
  • Ραχιαλγία / Οσφυαλγία
  • Διογκωμένοι λεμφαδένες (χαρακτηριστικό σημείο διαφορικής διάγνωσης από την ευλογιά)
  • Ρίγος
  • Καταβολή δυνάμεων
  • Εξάνθημα (συνήθως παρουσιάζεται 1 με 3 ημέρες μετά την εμφάνιση του πυρετού).

Συχνά προηγείται το δερματικού εξανθήματος, εμφάνιση βλαβών σε βλεννογόνους (π.χ. στοματικής κοιλότητας). Το εξάνθημα εντοπίζεται αρχικά στο κεφάλι και στο πρόσωπο και στη συνέχεια επεκτείνεται σε άλλα σημεία του σώματος συμπεριλαμβανομένων των παλαμών, των πελμάτων και των γεννητικών οργάνων. Οι δερματικές βλάβες αρχικά εμφανίζονται με τη μορφή κηλίδων (επίπεδες βλάβες) αλλάζουν σε βλατίδες (ανυψωμένες βλάβες) οι οποίες εξελίσσονται σε μικρές βλατίδες κυστίδια (φουσκάλες με υγρό ), φλύκταινες (φουσκάλες με πύον ) και στη συνέχεια σε εσχάρες (κρούστες) που τελικά υποχωρούν μόνες τους. Το εξάνθημα αυτό μερικές φορές συγχέεται με το εξάνθημα της ανεμοβλογιάς.

Ευλογιά των πιθήκων: Διαρκεί έως και 4 εβδομάδες

Η νόσος διαρκεί 2-4 εβδομάδες και είναι συνήθως αυτοπεριοριζόμενη. Η θεραπεία είναι κυρίως συμπτωματική και υποστηρικτική ενώ αντιικά φάρμακα που έχουν εγκριθεί για την ευλογιά θεωρούνται αποτελεσματικά και έναντι της ευλογιάς των πιθήκων: το tecovirimat (εγκεκριμένο για τη θεραπεία της ευλογιάς σε ενήλικες και παιδιά) και τα brincidofovir και cidofovir.

Τα περισσότερα κρούσματα έχουν εμφανιστεί με ήπια συμπτώματα νόσου, όμως ο ιός μπορεί να προκαλέσει σοβαρή νόσο σε ορισμένες ομάδες πληθυσμού (μικρά παιδιά, έγκυες γυναίκες, ανοσοκατασταλμένα άτομα). Στις χώρες της Αφρικής η θνητότητα κυμαίνεται μεταξύ 1-10%. Στις άλλες χώρες δεν έχει καταγραφεί θάνατος.

Ένδειξη μαζικού εμβολιασμού με το εμβόλιο της ευλογιάς για την προστασία από την ευλογιά των πιθήκων δεν υπάρχει, αποφάσισε η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών.

Μπορεί να γίνει όμως εμβολιασμός σε άτομα που είχαν στενή επαφή με κρούσμα όπως άτομα του στενού περιβάλλοντος και ιατρονοσηλευτικό προσωπικό, εντός τεσσάρων ημερών από την έκθεση. Επίσης, προληπτικά μπορούν να εμβολιαστούν όσοι εργάζονται σε χώρους με αυξημένο επαγγελματικό κίνδυνο έκθεσης στον ιό.

Η Ελλάδα αναμένει την προμήθεια εμβολίων της ευλογιάς (κοινής) μέσω του ευρωπαϊκού μηχανισμού όπως έγινε και με τα εμβόλια για τον κορωνοϊό.